Sıcak Para Nedir ? Ekonomiye Etkileri Nelerdir?

Sıcak Para Nedir ? Ekonomiye Etkileri Nelerdir?

Ekonomide en çok merak edilen kelimelerden biridir sıcak para.... Hep şu sözleri duyarız “Sıcak para girişi arttı, çıkış var” diye. Çok fazla giriş olduğu zaman da“Sıcak para ısıttı” gibi kelimeler  sıkça karşımıza çıkar. Sıkça adından söz ettiren sıcak parayı yapılan tanımlamalarla anlamak pekte kolay değil. Çünkü sıcak paranın düzeyi tek başına çok mu önemlidir? yada sıcak parayı bir başka büyüklükle mi kıyaslamak  gerekir? diye sorularla karşı karşıya kalabiliyoruz.

Eski Hazine Müsteşar Yardımcısı Hakan Özyıldız bloğunda bu konu üzerinde durdu geçtiğimiz günlerde. Önce uluslararası yatırım pozisyonunu (UYP) anlatan Hakan  Özyıldız, ardından da UYP verilerinden hareketle bir sıcak para açıklaması yaptı. Özyıldız, sıcak para açıklaması yapmakla kalmadı, sıcak parayı GSYH ile değerlendirdi ve bunu bir grafik olarak 1996’dan günümüze kadar getirdi. Bugünkü makalemizde; Döviz kurlarının sürekli yükselişte olduğu bu dönemde  adını çokça duyduğumuz ama gerçek anlamda anlayamadığımız sıcak parayı Hakan Özyıldız la açıklayalım.

İlginizi Çekebilir : Borsadan Para Kazanmak İçin İpuçları

“Uluslararası yatırım pozisyonu (UYP) verileri ekonominin döviz dengesi hakkında önemli bir göstergedir. Döviz dengesi ise ekonominin dışarıdaki hareketlere ne kadar hassas olduğunu gösterir.

Denge (açık/fazla pozisyon) ülkenin döviz varlıkları ile yükümlülükleri arasındaki farktır. Ağustos ayında Türkiye’nin cari açık pozisyonu 462,4 milyar dolara ulaştı. Bu sayı, OVP’de yayımlanan 2017 milli gelirinin yüzde 55 ile aynı seviyede. (2009 küresel krizi öncesi yüzde 30’larda olan bu katsayı geçen yılsonunda yüzde 42 civarındaydı)

İlginizi Çekebilir : Birikim Nedir? Doğru ve Pratik Bir Birikim Nasıl Yapılır?

Bu da demek oluyor ki: Bir yıllık üretimimizin yarısından fazla döviz girdisine ihtiyacımız var. Bu girdiye; yabancıların Türkiye’deki doğrudan yatırımları, portföy (hisse senedi ve tahvil) yatırımları, mevduatları ve verdikleri kredilerin hepsi dahil.

Yılbaşından şuan ki güne kadar  yüksek getiri ve faiz ortamından yararlanmak isteyen yabancı yatırımcılar, özellikle BIST’e ve Türkiye tahvillerine yönelmiş durumdalar. Böylelikle portföy yatırımları (hisse senedi ve tahvil) stoku sekiz ayda ortalama 40 milyar dolar (yüzde 30) yükselişle 181 milyar dolara seviyelerine çıktı.Bu durum da şunu gerektiriyor ki, bu yükümlülükten daha önemlisi sıcak para stoku. Yani, herhangi bir vadeli bir enstrümana bağlı kalmayan, her an hareket etme özelliği olan dövizler.

Sıcak Para Tanımları...

Birbirinden farklı sıcak para tanımlamaları mevcut iken; Ben, yurt dışında bulunanların BIST’te değer gören hisse senedi stokunu,mevcut ellerinde bulundurdukları şirket ve Hazine tahvillerini, bir de Türkiye’deki bankalarda mevduatlarında bulunan  sıcak para olarak kabul ediyorum.

İlginizi Çekebilir : Varlık Fonu Nedir? Kaynakları Nelerdir?

Sıcak paranın can alıcı noktası şurada. Sıcak para, bir oynaklık halinde olaya ivme veriyor ve hareketlerin daha da keskinleşmesine neden oluyor. Eğer ani bir risk algısı meydana gelirse, yabancı yatırımcıların yurt dışına çıkarmak isteyecekleri miktar yükselebiliyor. Artık siz düşünün yabancılar bir günde, bir veya birkaç milyar doları dışarı çıkarmaya kalkarlarsa kur ne olur?